Advance Diploma In Industrial Safety (IT) Practical Exam Information & Guidance. Prof. Ajay B. Konge

ॲडव्हान्स डिप्लोमा इन इंडस्ट्रियल सेफ्टी (आयटी) 

प्रॅक्टिकल परीक्षा माहिती आणि मार्गदर्शन.  प्रा अजय बी. कोंगे

"एम एस बी टी ई (MSBTE) एडव्हान्स डिप्लोमा इन इंडस्ट्रियल सेफ्टी" म्हणजेच "Maharashtra State Board of Technical Education" द्वारे आयोजित केलेली एक प्रगत Industrial Safety चा अभ्यासक्रम आहे. या अभ्यासक्रमात विद्यार्थ्यांना सुरक्षा व्यवस्थापन, ह्युमन रिसोर्स रक्षितता,  किमिकल,  मेकॅनिकल, इलेक्ट्रिकल व फायर सेफ्टी विषयांवर प्रशिक्षण दिलं जातं.

या कोर्सला प्रवेश घेतलेल्या विद्यार्थ्यांना प्रॅक्टिकल परीक्षा बाबत मार्गदर्शन खालील महत्त्वाचे मुद्दे दिलेल्या आहेत जे परीक्षेत आपल्याला प्रेरणा देऊन गुण वाढवण्यास मदत करतील 

1. अभ्यास करा: अभ्यासक्रमातील सर्व घटकांचा आणि उपघटकांचा परिपूर्ण अभ्यास करा.

 सुरक्षा उपकरणे: सुरक्षा गियर आणि उपकरणांचा वापर व देखरेख कसा करावा, यावर लक्ष केंद्रित करा.

 विधी व नियम: इंडस्ट्रियल सेफ्टीचे नियम व कायदे (जसे की Factories Act, 1948, OSHA, etc.) लक्षात ठेवा.    - आपत्कालीन प्रतिसाद: आग लागल्यास, वायू गळतीसारख्या आपत्कालीन रिस्थिती मध्ये काय करावे, यावर प्रॅक्टिकल प्रशिक्षण घेतले पाहिजे. 2. प्रॅक्टिकल परीक्षा साठी टिप्स: - सुरक्षा निरीक्षण: एखाद्या उद्योगातील सुरक्षेच्या बाबींचे निरीक्षण करा. उदाहरणार्थ,  र्कशॉपमध्ये मशीन सुरक्षितता तपासणे, साधने आणि साधनांची सुरक्षितता याची परीक्षा घ्या.  - प्रथमोपचार: जर आपल्याला प्रथमोपचाराची आवश्यकता असेल, तर त्यासाठी आवश्यक असलेले महत्त्वाचे स्टेप्स समजून घ्या.  - सुरक्षा निरीक्षण व परिक्षण: सुरक्षा उपकरणांची तपासणी करा, चूक न काढता संबंधित तपासणी करा.नियंत्रण यंत्रणा आणि प्रक्रिया: कार्यक्षम व सुरक्षित ऑपरेशनसाठी लागणाऱ्या यंत्रणेची समीक्षा करा, जसे की, कॅलिब्रेशन व सेन्सर, आणि वर्क फोर्समध्ये सुरक्षित कार्य पद्धतींचा समावेश. 3. प्रत्येक उपकरणाचा वापर करा:   - त्यावेळी वापरात असलेली सुरक्षा उपकरणे (ग्लोव्हज, हेडगियर, मास्क) याचा वापर शिकून जा.   - आपल्याला ते कधी व कसे वापरायचे हे लक्षात ठेवा.  4. व्यावसायिक सुरक्षा सुधारणा (Safety Enhancements):- सुरक्षा क्रियेतील सुधारणा आणि जोखीम कमी करण्याचे उपाय म्हणून सुरक्षा योजना तयार करा.  5. ऑन-साइट निरीक्षण:  - जर आपल्याला एखाद्या उद्योगाचे निरीक्षण करण्याची संधी मिळाल्यास, तेथे सुरू असलेल्या सुरक्षिततेच्या प्रक्रियेवर लक्ष ठेवा.6. मॉकस्ट/प्रॅक्टिकल सत्र: - काही संस्थांमध्ये मॉक टेस्ट घेतली जाते. प्रॅक्टिकल परीक्षेपूर्वी त्याचा अभ्यास करा. 7. नियमित सराव करा:    - जितका जास्त सराव कराल, तितके अधिक त्मविश्वास वाढेल. तंत्रज्ञान व यंत्रणा सुरक्षिततेचा अभ्यास करा.

 प्रॅक्टिकल परीक्षा साठी 30 गुणांची एम एस बी टी इ पेपर वर प्रश्नपत्रिका सोडवन घेतली जाईल  किमान 15 गुण विद्यार्थ्यांनी प्राप्त करणे आवश्यक असून एका विषयाची ओरल 20 गुणांची घेतली जाईल ओरल साठी किमान दहा गुण विद्यार्थ्यांना प्राप्त करणे आवश्यक राहील दिलेल्या अभ्यासक्रमातील महत्त्वाचे कन्टेन्ट अभ्यासून विचारलेल्या प्रश्नांना अचूक शिस्तपणे नियोजनबद्ध उत्तर देणे आवश्यक आहे. विविध प्रॅक्टिकल कार्यातील महत्त्वाचे पॉईंट अभ्यासून ठेवणे अत्यंत महत्त्वाचे असून ऐनवेळी ते सादर करणे हे कौशल्य आत्मसात करून विद्यार्थ्यांनी ठेवणे आवश्यक आहे.

या मार्गदर्शनासोबत आपल्याला परीक्षा व्यवस्थापनातील फॉर्मॅट आणि तपशील समजून घेण्यासाठी MSBTE वेबसाइट किंवा आपल्या कॉलेज मधील कोर्स गाइड्ससह संपर्क साधणे उत्तम ठरेल. प्रॅक्टिकल परीक्षेसाठी सर्व विद्यार्थ्यांना हार्दिक हार्दिक शुभेच्छा...